روزنامه ی ژیار (شهرام شیخ اسمعیلی)

🌏🌏نظریه گفتمان مگ گوییگان و صورت بندی گفتمانی سیاست فرهنگی

✍شهرام شیخ اسمعیلی

🌍#جیم_مک_گوییگان در کتاب #تحلیل_فرهنگی ، در مورد مطالعات فرهنگی به حوزه ی فرهنگ و تحلیل گفتمان توجه دارد و به

#صورت_بندی_گفتمانی_سیاست_فرهنگی هم پرداخته است؛ نظریه ی گفتمان ، باز سیاسی کننده ی حوزه ی فرهنگ است .🌍جیم مک گوییگان در کتاب #باز_اندیشی_در_سیاست_فرهنگی ؛ به پیوند گفتمان و سیاست فرهنگی پرداخته است.

🌍مفروضه ی بنیادین گوییگان این است که؛ "در دوران مدرن ، اولین نشانه های توجه به فرهنگ از جانب دولت ها ، مربوط به پیدایش دولت ملت است ؛ در این معنا تعریف هویت ملی و پروژه ی ملت سازی دولت از طریق تمسک به سیاست فرهنگی در مسیر مهندسی اجتماعی قرار گرفت"(مک گوییگان ، ١٣٨٨).

🌍مک گوییگان با تاسی از نظریه ی گفتمان ، صورت بندی گفتمانی سیاست فرهنگی را در قالب گونه شناسی گفتمان سیاست فرهنگی (دولتی ، بازاری و ارتباطی_مدنی ) و مطرح و بیان می دارد این سه گفتمان دارای گونه های متنوعی می باشند و به هیچ وجه از لحاظ درونی یک دست و واحد نیستند. با این حال هر سه گفتمان به تعبیری در کار تعریف دنیای واقعی فرهنگ و معین کردن موقعیت عاملین و سوژه ها و رویه ها ، مصرف کنندگان ، شهروندان و میانجی ها درون فضای فرهنگی اند.

🌍 این سه گفتار عبارتند از :

#گفتمان_دولتی: در کشورهای مختلف با نظامهای اقتصادی و اجتماعی متفاوت و در بسترهای گوناگون اشکال متنوعی داشته و عموما با #مهندسی_اجتماعی و پروژه ملت سازی در ارتباط است؛ دال مرکزی این گفتمان را می توان #باز_مهندسی_روح_جامعه که همان ملت سازی است قلمداد کرد؛این تلقی از سیاست فرهنگی به صورت فرض عمومی و مشترک تمام دولت ها چه تمامیت خواه واقتدارگرا ، چه با گستره واهمیتی کمتر به عمل و اندیشه ی دولت های لیبرال وسوسیال دموکراتیک تبدیل شد.مک گوییگان ، گفتمان دولتی را مربوط به #بر_ساخته_شدن_و_واسازی سیاست های فرهنگی دولت مدرن می داند.

#گفتمان_بازاری : با دکترین بازار آزاد در کشورهای سرمایه داری مرتبط است؛ در این دوره از حمایت دولت ها از هنر و محصولات فرهنگی به طور قابل ملاحظه ای کاسته شد و همه امور فرهنگی به دست بازی آزاد نیروهای بازار سپرده شد ؛ می توان خصوصی سازی را دال اصلی این گفتمان در نظر گرفت ؛ فرض رایج این گفتمان این است که بر اساس کارایی ، بازی آزاد نیروهای بازار ؛ مدیریت بخش خصوصی ذاتا بر دخالت سیاسی و مدیریت بخش دولتی برتری دارد.

#گفتمان_ارتباط_مدنی : متاثر از اندیشه های #هابرماس در باب حوزه عمومی و مطرح شدن دموکراسی اجتماعی است.این گفتمان در صدد مقاومت فرهنگی است که در قالب جنبش های اجتماعی ، به طور مستقیم یا غیر مستقیم با سیاست فرهنگی دولتی و بازاری درگیر است؛ می توان دال مرکزی این گفتمان را جنبش مدنی تعریف نمود که مفاهیمی چون حوزه ی عمومی ،جامعه ی مدنی ،زیست جهان و مقاومت فرهنگی حول آن مفصل بندی شده اند"(مک گوییگان ، ١٣٨٨ : ٩٥-١٤٢).#شهرام_شیخ_اسمعیلیمنبع:-مک گوییگان،ج.(١٣٨٨).باز اندیشی در سیاست فرهنگی،ترجمه نعمت الله فاضلی و مرتضی قلیچ،تهران:دانشگاه امام صادق

https://t.me/shahram_sheikhesmaeili

🌏🌏تونی بنت و سیاست فرهنگی

✍شهرام شیخ اسمعیلی

🌏میشل دین از تکنولوژی حکومت بث می کند ، اما صراحتا به سیاست فرهنگی نپرداخته است.

#تونی_بنت با تاسی از فوکو و میشل دین از #تکنولوژی_فرهنگی سخن به میان می آورد که همان #سیاست_فرهنگی است ."بنت با تاسی از فوکو از مفهوم تکنولوژی فرهنگی به بررسی جایگاه فرهنگ به عنوان بخشی از ساختارهای نهادی و سازمانی می پردازد که در نهایت پیکربندی خاصی از #قدرت_دانش تولید می کند و با تاکید بر فرهنگ در حکومت مندی ، تفاوت های آن با دولت را توضیح می دهد....بنت در مقاله ی حکومت مندی ،

#دولت_مدرن را تولید کننده ی فرهنگ به میانجی نهادهایی چون ارتش . آموزش و پرورش ،نظام بوروکراسی ، رسانه و..... می داند"(امین فر ، ١٣٩٣ : ١٠٠).

🌏یکی از ابعاد #هستی_شناسانه_ی نظریه ی بنت ارتباط آن با مفهوم

#سازه_گرایی است؛سازه گرایی بر این پارادایم استوار است که واقعیت کیفیت ذاتی ندارد ، بلکه امری عرضی و برساخته است.

🌏به لحاظ

#معرفت_شناسی ، بنت خود را میراث دار نظریه پردازانی چون

#فوکو می داند و بویژه مفهوم #گفتمان فوکو یکی از مفاهیم معرفت شناسی وی است؛ در این رویکرد هیچ گونه ادراک درست یا غلط منحصر به فرد وقطعی وجود ندارد و فرهنگ ها و متون به شیوه های متنوع قابل تفسیر هستند.

🌏یکی داز مفاهیم کلیدی بنت ،مفهوم حکومت مندی و دولت است ؛ از

#پیر_بوردیو متاثر است؛ بوردیو براین باور است تمرکز گونه های متفاوت سرمایه ، دولت را بهره مند از فراسرمایه ای می کند که به میانجی آن بر

#میدان_های_مختلف اعمال قدرت می کند.

🌏بنت ، بجای نقد فرهنگی بر مهندسی فرهنگی نظر دارد و با فاصله گرفتن از ایده ی اصلی فوکو در خصوص جایگاه دولت در مفهوم حکومت مندی ، به این مساله می پردازد که فرهنگ به عنوان سطحی از مدیریت اجتماعی به روشی تاریخی واز طریق سیاست فرهنگی تولید و باز تولید می شود.

#شهرام_شیخ_اسمعیلی

منبع:

- امین فر ، ص .(١٣٩٣). نقد وبررسی نظریه ی حکومت مندی بنت در قلمرو سیاست فرهنگی ،فصلنامه دین و سیاست فرهنگی، دوره ١،شماره٣: ٩٩-

١٢٧https://t.me/shahram_sheikhesmaeili

🌏🌏میشل دین و سیاست فرهنگی

✍شهرام شیخ اسمعیلی

🌏#میشل_دین در حوزه ی سیاست فرهنگی راه فوکو را ادامه داد و

مفهوم #تحلیل_حکومت را مطرح کرد.

🌏به باور میشل دین؛

سرشت #حکومت_مندی_مدرن ،اداره عمومی انسان است.

حکومت مدرن خواست افراطی به حکمرانی بر دیگران است؛چرا که هیچ چیز نباید از مدیریت وقدرت دولت خارج شود."حکومت می تواند هر نوع فعالیت کم و بیش حساب شده و عقلانی باشد که از سوی تعدادی از سازمان ها و موسسات با استفاده از تکنیک های متنوع و اشکال مختلف دانش انجام می شود که سعی دارد از راه کارکردن روی خواسته ها و علایق و باورهای کنشگران در راستای اهداف مشخص ولی رو به تغییر وبا مجموعه ای از تبعات ، اثرات وپیامدهای نسبتا پیش بینی نشده ، رفتار را شکل دهد"(دین ، ١٣٩٦ : ٦٦).

🌏#تحلیل_حکومت به این موضوع می پردازد که چگونه #رژیم_های_کردار پیدا می شوند و به اشکال دانش خاصی وابسته می شوند و چگونه در نتیجه ی این امر ، رژیم ها به موضوع و هدف برنامه های گوناگون تغییر تبدیل می شوند.

🌏مساله #دولت در کار میشل دین برجسته است؛ وی مفهوم #حکومت_مندی را بدین گونه به #هویت_ملی_و_دولت_ملت مرتبط می داند که می گوید: "آرامش داخلی یک قلمرو ؛ استفاده از خشونت مشروع ، مالیات بندی ، تحمیل پول رایج ، وجود مجموعه ای از قوانین ، وجود سازمان های قانونی ، وجود استانداردهای مشخص سواد آموزی و....،همه این ها بخش یکپارچه ای از فرایند دولت اند"(همان : ١٠٠).

🌏 میشل دین به #تکنولوژی_حکومت اشاره می کند؛ وی #سوژه_ی_حکومت را #برساخت_هویت

توسط تکنولوژی حکومت می داند.

🌏تکنولوژی حکومت را می توان نوعی

#سیاست_فرهنگی دانست که به تکنیک هایی مربوط است که اهداف حکومت از طریق آن ها نمود می یابد و #سوژه_های_حکومت نیز #انواع_هویت_های_فردی_و_جمعی و اشکال #سوبژکتیویته و عاملیتی هستند که

توسط #عقلانیت_های_حکومت و و #تکنولوژی_های_حکومت برساخت می شوند.

#شهرام_شیخ_اسمعیلی

منبع:-دین ، م .(١٣٩٥). حکومت اندیشی: قدرت و تدبیر در جامعه مدرن ، ترجمه کرم حبیب پور کتابی .نشر مهاجر

https://t.me/shahram_sheikhesmaeili

🌏🌏فوکو ،سوژه و قدرت

✍شهرام شیخ اسمعیلی

🌏اغلب درس گفتارهای فوکو در کلژ دو فرانس معطوف به واکاوی بنیان هایی است که روش ها و کردارهای مدرن در مورد #سوبژکتیویته بر مبنای آن ها ساخته شده اند.

🌏واکاوی بر دو بعد تاکید دارد:"

#بعد_خرد_فرد_تکنولوژی_های_خود،بر تکنیک هایی دلالت دارد که به فرد امکان می دهد تا اعمالی در مورد بدن ، روح ، اندیشه و رفتارش انجام دهد؛ به نحوی که خود را تغییر دهد و به وضعیت کمال برساند.

#بعد_کلان_جمعیت_حکومت_مندی ،معطوف به روش هایی است که سرشت نمایی شکلی از نظارت دولت بر شهروندان ، ثروت ، فلاکت ، آداب وعادات شان است"(میلر و یودیس ،١٣٨٤ :٢٥١).

🌍فوکو در تبارشناسی که در تولد زیست سیاست انجام داد؛ به سه محور اصلی پرداخته است: "الگوی شبانکارگی مسیحی، تکنیک نظامی_دیپلماتیک و دولت پلیسی.تا پیش از سده شانزدهم حکومت به معنای اداره قلمرو ، دولت یا ساختار سیاسی نبود ، بلکه منظور از مردم یا افراد یا گروه هایی بود که اداره می شدند . در این تحول تاریخی #تمایز_میان_حاکمیت_و_حکومت محوری بود . جایگزینی حاکمیت با حکومت؛ مهمترین تحول قرن شانزدهم بود و زمینه ی تازه ای برای شکل گیری نوعی از اعمال قدرت را که سازمان اجتماعی تازه ای بوجود آورد ، فراهم کرد.

#هدف_حاکمیت ؛ حفظ تمامیت ارضی و اطاعت مردم در برابر قانونی بود که پادشاه را حفظ می کرد .

#هدف_حکومت ؛مدیریت یا تسهیل بهینه ی نیازهای اتباع بود"(اسمارت ، ١٣٨٥ : ١٦٩).

🌍مهمترین تحولات فکری

#فوکو در خصوص سلطه، قدرت و مقاومت ؛سخنرانی های قبل از مرگش در مورد حکومت بودگی بود

.🌍فوکو در کتاب

#سوژه_و_قدرت ؛به قدرت ، سلطه و مقاومت در جامعه معاصر می پردازد.

🌍فوکو استدلال می کند؛هرجا قدرت وجود دارد ، مقاومت هم وجود دارد .او همچنین استدلال نمود که قدرت لزوما بر روی

#سوژه_های_آزاد عمل می کند و تفکر در مورد قدرت تنها در جایی معنادار است که توانایی مقاومت وجود داشته باشد و #سوژه_ها بطور کامل تعیین نشوند .

🌍"فوکو در تضاد با ادعاهای قبلی مبنی بر اینکه قدرت در همه جا هست وسوژه ها به گونه ای

#گفتمانی ساخته می شوند ؛معتقد است که سوژه آزاد ، لزوما قبل از #گفتمان وجود دارد"(نش،١٣٨٤)

🌍فوکو این عقیده را حفظ می کند که سوژه ها در کردارهای قدرت ساخته می شوند ؛چرا که سوژه ها به خاطر کنترل شدن به وسیله ی دیگران مطیع می شوند ؛ همچنین از طریق آگاهی و خودشناسی در بند هویت خود گرفتار می شوند

#شهرام_شیخ_اسمعیلی

منابع:

-اسمارت ، ب.(١٣٨٥).میشل فوکو ،ترجمه لیلا جو افشانی و حسن چاوشیان.تهران: اختران

-میلر،ت. و یودیس،گ.(١٣٨٩)سیاست فرهنگی ، ترجمه نعمت الله فاضلی و مرتضی قلیچ.تهران:دانشگاه امام صادق

-نش،ک.(١٣٨٤).جامعه شناسی سیاسی معاصر ،ترجمه محمد تقی دلفروز،تهران:کویر

https://t.me/shahram_sheikhesmaeili

🌏🌏فوکو و سیاست فرهنگی

✍شهرام شیخ اسمعیلی

🌏نظرات #فوکو در حوزه ی سیاست فرهنگی مهمترین سهم نظری به جامعه شناسی متاخر است.بر اساس نظرات فوکو ، سیاست را توانایی مقاومت در برابر قدرت و دگرگون نمودن آداب اجتماعی خارج از نهادهای مسلط قدرت تلقی نمود.

🌍#قدرت از نظر فوکو قبل از هر چیز، مولد است وتحلیل او مخالف چیزی است که او مدل #حقوقی_گفتمانی می نامد؛ در این مدل قدرت ابزاری است در مالکیت دولت که برای تحمیل نظم بر جامعه مورد استفاده قرار می گیرد .به نظر فوکو چنین شیوه نگرشی در مورد قدرت نادیده گرفتن چگونگی عمل کردن آن ها در نهادها و گفتمان هایسراسر حوزه اجتماعی است.

🌍در مدل فوکو قدرت امری مولد است ؛به این معنی که تاسیس کننده است و برای ایجاد انواع خاصی از بدن ها و ذهن ها به شیوه هایی از دید مدل های قدیمی تر قدرت به مثابه حاکمیت پنهان مانده بود ، عمل می کنند.قرت متکثر است و از سوی یک مرکز سیاسی واحد اجرا نمی گردد، بلکه از جاهای بیشماری اعمال می شود و تحت حاکمیت فراگیر واحدی نیست.

🌍از دیدگاه فوکو؛مفهومی که قدرت به واسطه آن تولید می شود ، #دانش است#.دانش_و_بویژه_دانش_علوم_اجتماعی،به شدت در #تولید_ذهن_ها_وبدن_های_مطیع_شده دخالت دارد و #گفتمان اصطلاحی است که فوکو برای توصیف این #نظام_دانش_شبه_علمی به کار می برد.

🌍اگر چه گفتمان ها خود را به عنوان بازنمایی کننده ی واقعیت عینی نشان می دهند اما حقیقت موضوعات دانشی را که نمایش می دهند، واقعی می سازند و از دیگر شیوه های درک جهان متمایز است و به عنوان دانش جهان عینی تلقی می شود؛ چرا که به وسیله ی کردارهای قدرت مورد حمایت قرار دارد.

🌍 از دید فوکو ؛دانش در بردارنده ادعاها و گزاره هایی است که در نهادهای رسمی اظهار می شود. در این نهادها دانش بر طبق قواعد و رویه های مشخص به وسیله ی گویندگانی به دست می آید که مجازند تنها آنچه را که در یک زمینه خاص حقیقت پنداشته می شود، اظهار نمایند.

🌏از نگاه فوکو؛حقیقت یک رابطه ی دوری با نظام معانی قدرت دارد ؛به طوری که قدرت،#حقیقت را ایجاد وتقویت می کند و حقیقت نیز تاثیرات قدرت را القاء و گسترش می دهد.🌏به عقیده ی فوکو #سوژه_ها همواره مطیع شده هستند و در گفتمان ها و کردارهای قدرتی ساخته می شوند ک آن ها را در #موقعیت_سخنگویانی_در_تصرف_خودآگاهی مهم تر از همه در قرن بیستم #در_تصرف_یک_ناخود_آگاه_که_آمال_را_تعیین_می_کند ، قرار می دهد .موضوع روانکاوی این است که#سوژگی ،یعنی همان خودی که فرد از آن آگاه است و با گفتن#من ،با درجه ای از خودشناسیبه آن اشاره می کند ،مشروط به اعمال قدرت است.اندیشه های فوکو بر سیاست فرهنگی تاثیر بسزایی داشته و تاثیر مستقیم او در در سطح گسترده به وسیله اندیشمندانی که بر روی #سیاست_هویت_و_تفاوت کار می کنند مورد تصدیق قرار گرفته است.

🌏سیاست فرهنگی مورد نظر فوکو با #جنبشهای_هویت_خواهی_جدید مرتبط است که به عنوان عرصه سیاست هویت و تفاوت تلقی می گردد.

🌏نظریه ی اجتماعی و سیاسی، تا جایی که به فروپاشی یا ثبات هویت های بهنجار شده کمک می کند ،به عنوان یکی از پایه های عرصه سیاست فرهنگی تلقی می شود.

#شهرام_شیخ_اسمعیلی

منبع:

--نش،ک.(١٣٨٤).جامعه شناسی سیاسی معاصر ،ترجمه محمد تقی دلفروز،تهران:کویر

https://t.me/shahram_sheikhesmaeili

🌏🌏مدرنیته و سیاست فرهنگی در دوران مدرن و برساخت اقلیت ها در آن

بخش چهارم

✍شهرام شیخ اسمعیلی

🌏هرچند به یمن مدرنیته، دولت ها امکان مداخله در ساحت فرهنگ را پیدا نمودند و مهندسی اجتماعی و فرهنگی به شکل عقل سلیم در آمد اما این روند حامل ناسازه ها ، شکاف ها و طرد هویت های فرودست و اقلیت های خاموش بویژه #اقلیت_های_اتنیکی بوده است که تنها با اتخاذ رویکرد گفتمانی در مقام نظر و روش می توان آن را درک نمود "هر آنچه که در یک لحظه ی خاص به عنوان نظم طبیعی می بینیم نتیجه ی #کردارهای_رسوب_شده است پس هر نظمی ،سیاسی است و مبتنی بر #طرد است"(موفه،١٣٩١ :١٣).

🌏 "در حال حاضر یک #تغییر_پارادایم_در_جامعه_شناسی رخ داده است .این رشته از #مدلهای_دولت_محور و طبقاتی مشارکت سیاسی دور شده و به سوی فهم جدیدی از سیاست که در همه تجربیات اجتماعی حضور دارد چرخش نموده است.جامعه شناسی جدید قبل از هر چیز به #سیاست_فرهنگی در وسیع ترین مفهوم به #ستیز_و_دگرگونی_هویتها_و_ساختارهای_اجتماعی نظر دارد متمرکز است(نش،١٣٨٤ : ٢١-٢٢).

🌏سیاست فرهنگی مفهومی مبهم است و به آسانی در یک چهارچوب تئوریک جا نمی گیرد ؛ چون خود فرهنگ و بررسی هویت فرهنگی دامن گستر است و رویکردهای متفاوتی را در بر می گیرد ، بویژه با شروع دوران مدرن این رویکردها نیز تنوع پیدا کرد و با بکارگیری رویکردی گفتمانی تا حدودی می توان بر این تنوع و گستردگی چیره شد.

🌏چگونگی #برساخت_گفتمانی_هویت فرهنگی_و_سوژه_فرهنگی و پرابلماتیک ساختن فرهنگ ،مهمترین مسئله ی سیاست فرهنگی را نمودار خواهد نمود.🌏در #رویکرد_برساخت_گرایی ،می توان به واکاوی #سیاست_فرهنگی_دولت_ملی_مدرن پرداخت .بویژه با استفاده از نظریه ی تحلیل گفتمان که #نظریه_گفتمان ،نمی توان بین تئوری و متد تفکیک قائل شد چون نظریه و روش در نقطه ای به نام #گفتمان به هم می رسند.

#شهرام_شیخ_اسمعیلی

منابع:

-موفه،ش.(١٣٩١).درباره امر سیاسی.ترجمه منصور انصاری ،تهران: رخداد نو

-نش،ک.(١٣٨٤).جامعه شناسی سیاسی معاصر ،ترجمه محمد تقی دلفروز،تهران:کویر

https://t.me/shahram_sheikhesmaeili

🌏🌏مدرنیته و سیاست فرهنگی در دوران مدرن و برساخت اقلیت ها در آن

بخش سوم

✍شهرام شیخ اسمعیلی

🌏برنامه ریزی و سیاست گذاری تفاوت ها و تمایزات فرهنگی ، از مسائل و چالش های اصلی دولت های مدرن محسوب می شود؛ این که "فرهنگ چه کسی باید فرهنگ رسمی باشد و کدام فرهنگ ، غیر رسمی؟ چه فرهنگی سزاوار نمایش است و کدام فرهنگ باید پنهان کرد؟ تاریخ چه کسی را باید به خاطر سپرد و تاریخ چه کسی را باید از یاد برد؟ چه تصاویری از زندگی اجتماعی را باید مطرح کرد و کدام تصاویر را به حاشیه راند؟ چه صداهایی باید شنیده شوند و کدام صداها باید خاموش کرد؟ چه کسی نماینده ی کیست و مبنای این نمایندگی چیست؟

این مباحث قلمرو #سیاست_فرهنگی هستند"(فاضلی و قلیچ ،١٣٩٢: ١٥٦).

این سوالات برچگونگی برساخت معنا در جامعه دلالت دارد.به بیان دیگر قلمرو #سیاست_فرهنگی ،قلمرو چگونگی برساخت معنای مشترک زندگی اجتماعی است.

🌏دولت های مدرن با هدف پی ریزی همگرایی، نوعی سیاست فرهنگی را دنبال نمودند که بر #پارادایم_ملی_گرایانه استوار بود؛ نوعی سیاست فرهنگی واجتماعی که متضمن #همگن_سازی_فرهنگی و نادیده انگاشتن تفاوت ها و تمایزات فرهنگی بود.

🌏جایی که مواجهه ی #دولتهای_ملی با #تکثر_فرهنگی و همچنین ظهور #ایده_های_ملی_گرایانه ، این مجوز را صادر نمود که به مدد سیاست فرهنگی ، ناهمگونی و تمایزات فرهنگی را تحت لوای فرهنگ یکدست نادیده بگیرند"تعریف هویت ملی و #پروژه_ی_ملت_سازی_دولت ، از طریق تمسک به سیاست فرهنگی شکل گرفت و سیاست فرهنگی در مسیر #مهندسی_اجتماعی قرار گرفت"(مک گوییگان،١٣٨٨ : ٢)

#شهرام_شیخ_اسمعیلی

منابع:-فاضلی ، ن. و قلیچ ، م .(١٣٩٢).نگرشی نو به سیاست فرهنگی.تهران:تیسا

-مک گوییگان،ج.(١٣٨٨).باز اندیشی در سیاست فرهنگی،ترجمه نعمت الله فاضلی و مرتضی قلیچ،تهران:دانشگاه امام صادق

https://t.me/shahram_sheikhesmaeili

🌏🌏مدرنیته و سیاست فرهنگی در دوران مدرن و برساخت اقلیت ها در آن

بخش دوم

✍شهرام شیخ اسمعیلی

🌏 قبل از تشکیل دولت مدرن در سده شانزدهم به حقوق الهی شاهان معتقد بودند(عالم،١٣٨٢ : ١٦٨).

🌏در مقابل دیدگاه حق الهی شاهان که مربوط به دوران پیشامدرن بود نظریه قرارداد اجتماعی بوجود آمد که این نظریه را باید نقطه آغاز دولت مدرن دانست.

🌏نظریه ی قرارداد اجتماعی ، از سده یازدهم میلادی آغاز به رشد کرد،از سده شانزدهم به بعد پذیرش گسترده ای یافت و به تبع آن تغییراتی در گفتمان سیاست فرهنگی مدرن بوجود آمد که آشکارا با سیاست فرهنگی پیشا مدرن متفاوت بود.

🌏 پیدایش مقوله ی سیاستفرهنگی را باید به خاستگاه مدرن آن یعنی پیدایش حکومت مندی و تشکیل #دولت_ملت_ها در نتیجه پیدایش مدرنیته سیاسی برگرداند .در بستر اجتماعی که مدرنیته آفریده بود ،شیوه ای از هدایت انسان بروز یافت که مبتنی بر #پارادایم_فرهنگی متفاوت نسبت به گذشته بود.طبیعتا این پارادایم متفاوت بر پایه ی اداره ی عمومی انسان بناشده بود که در آن همه چیز باید در کنترل و مدیریت قدرت سیاسی باشد و رفتارهای سیاسی باید هدایت می شدند یا به عبارتی دیگر #سیاست_فرهنگی_در_پارادیم_دولت_ملی.

🌏 مسائل سیاست فرهنگی از درون سیاست های دوران مدرن پدیدار شد و اگر چهره ی رادیکال مدرنیته یعنی اندیشه ی انظباط و سازماندهی را کالبد شکافی کنی ،این چهره از مدرنیته با کمک مقولاتی همچون هژمونی(#گرامشی)،ساز و برگ های ایدئولوژیک(#آلتوسر) و گفتمان (#فوکو) به پدیده ای به نام دولت و در سطحی کلی تر اعمال قدرت قابل توضیح است.

🌏 با توجه به مطالب فوق ،سیاست فرهنگی با مدرنیته ارتباط تنگاتنگی دارد"مدرنیته طی فرایندی پیچیده حوزه های سیاسی ،اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی را دستخوش تغییر کرد .مدرنیته سیاسی منجر به تسلط آشکار دنیوی اقتدار و قدرت سیاسی و فهم دنیوی از حاکمیت و مشروعیتی که از خصیصه های #دولت_ملت_مدرن است،شد"(باکاک،١٣٨٦: ١٢).

#شهرام_شیخ_اسمعیلی

https://t.me/shahram_sheikhesmaeili

منابع:

-باکاک،ر.(١٣٨٦).در آمدی بر فهم جامعه مدرن :صورت بندی های فرهنگی جامعه مدرن،ترجمه مهران مهاجر.تهران:آگه

-عالم،ع.(١٣٨٢).بنیادهای علم سیاست،تهران:نی

🌏🌏مدرنیته و سیاست فرهنگی در دوران مدرن و برساخت اقلیت ها در آن

بخش اول

✍شهرام شیخ اسمعیلی

🌏در دوران مدرن"سیاست فرهنگی به عنوان مهم ترین ابزار اعمال قدرت دولت مدرن از درون تغییرات اونتولوژیک،تئوریک و سیاسی بروز یافت واین اعمال قدرت در زیر پرچم دولت نمایان گردید.سیاست فرهنگی ناظر بر حمایت نهادینه ای است که هم خلاقیت زیبایی شناختی و هم شیوه های زندگی جمعی را هدایت می کند.سیاست فرهنگی در درجه اول فعالیتی بروکراتیک است تا خلاقانه یا ارگانیک وسیاست گذاری اغلب بصورت غیر عامدانه و ناخواسته با باز شدن فضای اجتماعی و از رهگذر مقوله هایی که نوع خاصی از سازمان مخاطب را فرا می خواند،اتخاذ می شود و ممکن است این مقوله ها به نگهداشت نظام ایدئولوژیک بیانجامد.سیاست گذاری بیش از آنکه امری پایدار باشد ،امری اجرایی و عمل گرایانه است و به طور مستمر ،در واکنش به فشارهای غیر قابل پیش بینی و در حال وقوع شکل می گیرد "(میلر و یودیس ،١٣٨٩: ٢٦-٢٧).

🌏رویکرد مورد سیاست فرهنگی بعد از جنگ جهانی دوم تغییر کرد."اکثر دولت های غربی به این نتیجه رسیده اند که سیاست فرهنگی ،شیوه ی بسیار ضروری و موثری برای حفظ هویت ملی است .این سیاست ها در وهله ی اول،در نسبت با چهارچوب ملی، توسعه یافته اند اما طی سال های گذشته ،جنبش های اجتماعی نظیر فمینیسم ،ضد نژاد پرستی و ... ،در بسیاری جوامع موفق شده اند موضوع بازنمایی اقلیت ها در عرصه ملی را مطرح کنند"(همان:٢٩)

🌏مدرنیته چهره ای ژانوس گونه وپاردوکسیکال دارد ؛از طرفی سیاست مدرن با تاکید بر آزادی ،عدم دخالت دولت ها را بازنمایی می کند و از سوی دیگر ،مرزهای سیاسی بخصوص در حوزه ی اتنیکی و مذهبی را در می نورددودر این حوزه ها تحت عنوان سیاست فرهنگی دخالت می کند.

🌏مارشال برمن درکتابش تجربه مدرنیته به این چهره ژانوس گونه تاکید دارد و چنین می نویسد"برای ما مدرن شدن یعنی تعلق داشتن به محیطی که ماجرا ، قدرت ، رشد و دگرگونی جهان را به ما وعده می دهد و در عین حال ، ما را به نابودی و تخریب هر آنچه داریم یعنی محیط ها وتجارب مدرن ، تمامی مرزهای جغرافیایی ،اتنیکی ، طبقاتی ، ملی ، دینی و ایدئولوژیکی را در می نوردد .شاید وحت آفرین باشد ، اما وحدتی مبتنی بر تفرقه می آفریند : این وحدت همه را به درون گرداب فروپاشی و تجدید حیات مستمر می افکند ، گرداب مبارزه و تناقض ، ابهام و عذاب ، مدرن شدن یعنی تعلق داشتن به جهانی که در آن به قول مارکس "هر آنچه سخت و استوار است ، دود می شود و به هوا می رود ".(برمن، ١٣٨٩ : ١٤)

#سیاست_فرهنگی

#اقلیت_ها

#مارشال_برمن

#میلر_و_یودیس

#شهرام_شیخ_اسمعیلی

منابع:

-برمن،م(١٣٨٩).تجربه مدرنیته ، ترجمه مراد فرهاد پور،تهران:طرح نو-میلر،ت. و یودیس،گ.(١٣٨٩)سیاست فرهنگی ، ترجمه نعمت الله فاضلی و مرتضی قلیچ.تهران:دانشگاه امام صادق

https://t.me/shahram_sheikhesmaeili