روزنامه ی ژیار (شهرام شیخ اسمعیلی)

مقایسه فرهنگ روشنگری در فرانسه وآمریکا آموزنده است در آمریکا روشنفکران دانشگاهی از روشنفکران مردمی تفکیک می شوند اما در فرانسه
چنین نیست در آمریکا روحیه علم گرایی وتخصص گرایی حاکم است 
اما در فرانسه از دانشگاهیان انتظار می رود روشنفکر عمومی می باشد

اندیشه اجتماعی فرانسه پس از جنگ دوم جهانی  دوجنبش قدرتمند است
ساختار گرایی
پساساختار گرایی

تحلیل گفتمان انتقادی به عنوان یک نظم میان رشته ای ورهیافتی به ساخت تحلیل گفتمان است که زبان را به مثابه یک کنش وپراکتیس اجتماعی (وسیاسی) تلقی می کند.درتحلیل گفتمان انتقادی،زبان نه فراورده ی صرف اندر کنش اجتماعی(وسیاسی)،بلکه عامل ونیروی مهمی در شکل دهی دگرباره به پراکتیس های اجتماعی،در دو وجه مثبت ومنفی یا ایجابی وسلبی،است.این مبنای نظری وروش شناختی به شیوه هایی می پردازد که در چهارچوب آنها ایدئولوژی ها وروابط قدرت از راه کاربست ابزاری به نام زبان در معنایی عام ،وگفتمان در معنایی خاص بیان وبازنمایی می شوند .اصحاب تحلیل گفتمان انتقادی ضمن فاصله گیری وتمایز بخشی رهیافت خود نسبت به تحلیل گفتمان سنتی،به صورتی ویژه به مسائل معطوف به تبعیض ونابرابری سیاسی-اجتماعی پرداخته وگاهی نیز ،به هنگام تحلیل موضوعات ،این پرسش را مطرح می کند که چه کس یا کسانی (فرد،گروه،اجتماع،دولت-ملت و....).از مفاهیم ،نشانه ها ،مناسبات،ساختارها ،بافتارها،فرایندها وروندها بهره می برند؟
نگاه آنان متاثر از کسانی همچون فوکو ودریدا،متوجه روندها وفرایند تولید وبازتولید قدرت در دوسطح گفتمان آشکار وگفتمان پنهان است.

باوجود اینکه تمایز میان سیاست وامرسیاسی نخستین بار به گونه ای سیستماتیک وروشمند در فلسفه واندیشه سیاسی آلمان بویژه در آثار کارل اشمیت مطرح شد ،تمایز بخشی میان این دو مفهوم در سال ١٩٧٥ در اندیشه های فرانسوی با انتشار مقاله ی((پارادوکس سیاسی))پل ریکور صورتی جدی یافت وبا آثار ژان لوک نانسی وفیلیپ لاکو لابارت مبنا ومعنایی وثیق گرفت.این امر دیگر نظریه پردازان از جمله لفورت وآلن بدیو را بر انگیخت تا نظریه ی خود را بار دیگر برحسب تفاوت وتفکیک میان سیاست وامر سیاسی صورت بندی کنند.در این ساحت نظری گستره ای از معنابخشی ها، مقوله پردازی ها ،وزن دهی به متغییرها وکاربرد ها نسبت به امر سیاسی مطرح است ،بنابراین در ارتباط با این عرصه قائل به تعدد وتکثر مبادی ومنابع شناخت وپردازش شد .این نظریه ها ضرورت شکاف مفهوم سیاست از درون را در راستای دستیابی به شیوه های تحلیل وتبیین منطقی ودربردارنده مد نظر قرار می دهند .سیاست به مثابه قلمرو روش وشیوه ی حکومت داری وحکومت گری فهم شده ودر بردارنده ی کنش ها و پراکتیس های سیاست مداران حرفه ای ،نهادهای سیاسی رسمی وشهروندانی است که در فرایندهای سیاسی مشارکت دارند.این مفهوم عموما ناظر به عرصه ی رسمی و آشکار سیاست است.افزون براین ،پراکتیس سیاسی عموما در بردارنده ستیز ومبارزه بر سر قدرت وکنش های مبتنی بر همکاری در راستای پیشبرد اهداف جامعه یا گروه است.(Dunmire,2012:737 )
سیاست را می توان به عنوان مجموعه ای از پراکتیس ها ونهادها،ویک سیستم روبه گسترش بازنمایی کرد ،سیاست به عمل اجتماعی وپراکتیس هایی اشاره دارد  که جامعه را برقرار و نظم اجتماعی را ایجاد می کند برای اینکه نظم اجتماعی شکل بگیرد ،سیاست لزوما بر نوسازی تمایز وتفکیک اجتماعی دلالت می کند،امری که سلسله مراتب اجتماعی را بر پایه ی طبقه ،نژاد ،جنسیت یا دسته بندی های قابل تصور دیگری بوجود می آورد .سیاست همانند واقعیت سیاسی است ،وواقعیت ورئالیته سیاسی نخست در سطح نمادین ساخته شده وسپس بواسطه برساختن یک فضای فانتزی وخیال پردازانه تایید واثبات می شود .اگر بپذیریم برون داد واقعیت الزاما واقعی نیست ،این نیز باید درست باشد که سیاست هم نمی تواند امر سیاسی را به عنوان برون داد وبر آیند الزامی وضروری خود داشته باشد ؛بنابراین یکی از جالب ترین توسعه ها در نظریه ی سیاسی معاصر ،چنان که نظریه پردازانی چون ارنستو لاکلاآئو وشانتال موفه بیان می کنند ،این است که امر سیاسی لزوما فروکاست به رئالیته و واقعیت سیاسی نیست.
در اندیشه پل ریکور سیاست کالایی خاص بوده وتنها در لحظه هایی مهم وبرجسته ،یعنی در بحران ها ونقاط عطف تاریخی رخ می کند .

تحلیل گفتمان انتقادی دربردارنده ی رویکردهای متنوعی است که به سمت تحلیل اجتماعی گفتمان گرایش دارند؛رویکردهایی که از لحاظ نظریه ،روش شناسی ونوع مسائل پژوهشی که در پی برجسته سازی آنها هستند ،متفاوتند .
رویکرد ورهیافت من در این حوزه تاحدودی در فاصله ی میان چاپ کتاب های زبان وقدرت وتحلیل گفتمان :تحلیل متنی برای پژوهش اجتماعی تغییر کرد.
پژوهش کنونی من به فرایندهای تغییر اجتماعی از جنبه های گفتمانی آن ها می پردازد .من، به شکل ویژه واختصاصی تری ،با فرایندهای معاصر ومتاخر دگرگونی وتغییر اجتماعی سروکار یافته ام که به شیوه های گوناگون با اصطلاح هایی مانند نئولیبرالیسم ،جهانی شدن،گذار جامعه ی اطلاعاتی ،اقتصاد دانش محور وجامعه ی یادگیرنده شناخته می شوند.
این رویکرد از نظر روش شناختی،((ترا رشته ای))ٚاز راه تبادل نطر وتشریک مساعی با دیگر رشته هاونظریه هایی که فرایندهای معاصر تغییر اجتماعی مدنظر دارند ،را در کانون توجه خویش قرار داده است.ترا رشته ای بودن (درتضاد با بینارشته ای وپسا رشته ای )بر این معنا دلالت دارد که توسعه ی نظری وروش شناختی تحلیل گفتمان انتقادی ورشته ها /نظریه های که با آن دیالوگ وتبادل نظر دارند،از رهگذر بحث ودیالوگ اعلام وحاصل می شود؛این مسئله وماده با کارکردن با منطق ومقوله های دیگران(اگرچه به هیچ وجه به سادگی وکاملا فراچنگ نمی آید)در توسعه ی نظریه وروش خود نمود می یابد.

مانیفست گشایش سوسیالیسم مدرن با این تاکید آغاز می شود که ((تاریخ بشریت ،تاریخ مبارزه ی طبقاتی است)).این اصل مارکس وفردریش انگلس شامل سه فرض وگزاره است.
البته انسجام وپیوستگی این سه فرض وقضیه در نگاه نخست آشکار نیست :
اول((تاریخ بشری

 گفتمان اصطلاحی گسترده‌ دامن‌، چندوجهی، چندسطحی و با تعریف‌های متفاوتی است. گفتمان مجموعه‌ای از مفاهیم، انگاره‌ها، ایستارها، اصطلاح‌ها و معانی را یکپارچه نموده و پهنه‌ای بسیط، از ادبیات و زبان‌شناسی تا جامعه‌شناسی، علوم سیاسی، علوم رسانه و ارتباطات، روان‌شناسی، فلسفه و دیگر حوزه‌های (عموما میان­ رشته ­ای) علوم انسانی و اجتماعی را پوشش می‌دهد.

گفتمان‌ها به‌ منزله شیوه‌های فراگیر تجربه و فهم جهان است که در سطح واژگان و فراتر از آن صورت‌بندی می‌گردد.

 امر گفتمانی را می‌توان به عنوان یک شمشیر دولبه برای فهم، اظهار و توجیه قدرت و دانش (و نیز موضوع شناخت و معرفت) و همین‌طور مقاومت و وجه انتقادی (حتی در مقام ایده‌ای برای رهایی، رستگاری یا نجات) به‌کار برد.

تحلیل گفتمان سیاسی بر «گفتمان سیاسی» تمرکز دارد.

اگرچه ما هم‌چنان باید تعیین کنیم که کدام گفتمان سیاسی و کدام یک غیرسیاسی است.

چنان­که بیان خواهد شد، تعریف گفتمان سیاسی به‌سختی می‌تواند از تعریف مفهوم «سیاست» و «امر سیاسی» اجتناب کند و از دیگرسو سیاست و نیز امر سیاسی چیزی نیست که یک تعریف واحد، بدیهی و مورد اجماع داشته باشد.

گفتمان سیاسی، به منزله یکی از زیرمجموعه‌های گفتمان در یک معنای عام، را می‌توان مبتنی بر دو معیار کارکردی و موضوعی دانست.

گفتمان سیاسی یکی از برایندهای سیاست است و در بستری تاریخی و فرهنگی (بر مبنای قدرت و هویت) تعین می‌یابد.

تحلیل گفتمان سیاسی، به‌ویژه در خوانشی پساساختارگرایانه، ناظر بر پراکتیس‌های سیاسی مفصل‌واری که گفتمان‌های سیاسی (و البته اجتماعی) را بنا می‌نهند، به رسوب‌شان در هنجارها و انواع صورت‌ها و فرم‌های نهادی و به سیاسی‌سازی (دگرباره)‌ شان است.

تحلیل گفتمان سیاسی به ساخت‌بندی و برساختن یک واقعیت، امر واقع و رئالیته جدید کمک می‌کند.

 مردم سالاری رادیکال ، به عنوان یک ایدئولوژِی توسط ارنستو لاکلائو و شانتال موفه در کتاب شان « هژمونی و استراتژی سوسیالیستی : بسوی یک سیاست رادیکال - دموکراتیک »
 در سال 1985 مطرح شد . 
این دو نظریه پرداز استدلال میکردند که آن جنبش‌های اجتماعی که در پی تغییر سیاسی و اجتماعی هستند به راهبردی نیاز دارند که تصور نئولیبرال‌ها و نومحافظه کاران را از مفهوم دموکراسی به چالش بکشد . این راهبرد همان بسط تعریف لیبرالی از دموکراسی است که بر پایه آزادی و برابری بنا شده‌است و در عین حال تفاوت‌ها و اختلافات را بر می تابد .

از منظر رویکردی که قائل است فرهنگ و سیاست گذاری از دو بعد اساسی زیبایی شناختی و وانسان شناسی بایکدیگر مرتبطند؛سیاست فرهنگی ناظر بر حمایت های نهادینه ای است که هم خلاقیت های زیبایی شناختی وهم شیوه های زندگی جمعی را هدایت می کند.به بیان دیگر ،سیاست فرهنگی پلی بین زیبایی شناختی وانسان شناختی برقرار می سازد .سیاست فرهنگی در خط مشی های نظام مند وانتظام بخش فعالیت هایی که سازمانها برای تحقق اهدافشان اتخاذ می کنند،تبلور می یابد. سیاست فرهنگی در درجه اول فعالیتی بوروکراتیک است تا خلاقانه یا ارگانیک..سیاست گذاری اغلب بصورت غیرعامدانه وناخواسته با باز شدن فضای اجتماعی واز رهگذر مقوله هایی که نوع خاصی از سازمان مخاطب را فرا می خواند،اتخاذ می شود وممکن است این مقوله ها به نگهداشت نظام ایدئولوژیک بیانجامدوعموما بر پایه ناستوار ومتناقض قرار گرفته اند.سیاست گذاری بیش از آنکه امری پایدار باشد ،امری اجرایی وعمل گرایانه است وبطور مستمر ،در واکش به فشارهای غیر قابل پیش بینی ودرحال وقوع شکل می گیرد.(میلر،١٣٨٩ :٢٦-٢٧)

نظریه گفتمان (discourse theory) ،قدرت وسیاست 
فوکو
بدون شک تعریف فوکو از قدرت مهمترین کمک نظری به جامعه شناسی جدید است.براساس نظر فوکو سیاست را توانایی مقاومت در برابر قدرت ودگرگون نمودن آداب اجتماعی خارج از نهادهای مسلط قدرت تلقی نمود.قدرت از نظر فوکو قبل از هرچیز ،مولد است. تحلیل های او مخالف چیزی هستند که او آن را مدل"حقوقی -گفتمانی"می نامد.دراین مدل قدرت ابزاری است در مالکیت دولت که برای تحمیل نظم برجامعه مورد استفاده قرار می گیرد.به نظر فوکو چنین شیوه نگرشی در مورد قدرت به معنی نادیده گرفتن چگونگی عمل کردن آن در نهادها وگفتمانهای سراسر حوزه اجتماعی است

لاکلائو وموفه نظریه خود را با تلفیق وحک واصلاح دو سنت نظری عمده یعنی مارکسیسم و ساختگرایی ساختند .مارکسیسم نقطه ی شروعی برای اندیشیدن راجع به امر اجتماعی در اختیار آن ها قرار دادوساختگرایی نظریه ای درباره ی معنا.لاکلائو وموف این دو سنت را در قالب یک نظریه پساساختارگرا با یکدیگر تلفیق کردند .بر اساس این نظریه کل حوزه ی اجتماعی شبکه ای از فرایندها به شمار می آمدند که معنا درون آن خلق می شد.(یورگنسن وفیلیپس،١٣٨٩: ٥٥)