روزنامه ی ژیار (شهرام شیخ اسمعیلی)

🌕🌕 شدادیان کُرد در اران و ارمنستان
( ٣٤٠ تا ٥٧٠ هجری قمری )


🌕 در گنجه و توابع آن


١ . محمد بن شداد بن قرطق
( ٣٤٠ تا ٣٤٤ هجری قمری )


٢ . ابوالحسن لشکری اول علی بن محمد
(٣٤٤ تا ٣٦٨ هجری قمری )


٣ . مرزبان بن محمد
( ٣٦٨ تا ٣٧٥ هجری قمری )


٤ . المنصور فضل بن محمد
( ٣٧٥ تا ٤٢٢ هجری قمری )


٥. ابوالفتح موسی بن فضل
( ٤٢٢ تا ٤٢٥ هجری قمری )


٦ . لشکری دوم علی بن موسی
( ٤٢٥ تا ٤٤١ هجری قمری )


٧ . ابوالاسوار شاور اول بن فضل بن محمد
( ٤٤١ تا ٤٥٩ هجری قمری )



٨. ابوالمظفر فضل ( فضلون ) بی ابی الاسوار شاور ،نوبت اول
( ٤٥٩ تا ٤٦٠ هجری قمری )



٩ . آشوت بن ابی الاسوار شاور
( ٤٦٠ تا ٤٦١ هجری قمری )



١٠ . ابوالمظفر فضل (فضلون ) بن ابی السوار ، نوبت دوم
( ٤٦١ تا ٤٦٦ هجری قمری )


١١. فضلون بن فضل
( ٤٦٦ تا ٤٦٨ هجری قمری )



🌕 در آنی


١ . منوچهر شاور اول
( ٤٥٦ تا ٥١٢ هجری قمری )


٢ . ابوالاسوار شاور دوم
(٥١٢ تا ٥١٨ هجری قمری )



٣ . فضل ( فضلون ) بن ابی السوار شاور دوم
( ٥١٨ تا ٥٢٤ هجری قمری )


٤ . خوش چهر بن ابی الاسوار شاور دوم
( ٥٢٥ تا ٥٢٥ هجری قمری )


٥. محمود بن ابی الاسوار
( ٥٢٥ تا ٥٤٩ هجری قمری )



٦. فخرالدین شداد بن محمود
( ٥٤٩ تا ٥٥٠ هجری قمری )



٧ . فضلون بن محمود
( ٥٥٠ تا ٥٥٦ هجری قمری )



استیلای گرجیان
( ٥٥٦ تا ٥٥٩ هجری قمری )





٨ . شاهنشاه بن محمود
( ٥٥٩ تا ٥٧١ هجری قمری )



https://t.me/mejooizhyar

🌕🌕فاوست گوته را بهتر بشناسیم

✍ شهرام شیخ اسمعیلی

فاوست یا دکتر فاوست شخصیتی از افسانه‌های آلمانی است. او انسانی موفق با تحصیلات دانشگاهی ولی ناراضی از زندگی است که روحش را برای دستیابی به دانش نامحدود و لذات دنیوی در معامله‌ای با شیطان معاوضه می‌کند. این افسانه منشأ آثار ادبی، داستانی، سینمایی و موسیقایی بسیاری شده‌است

نسخه مهم دیگر این افسانه، نمایشنامه فاوست چاپ شده در ۱۸۰۸ به‌وسیله نویسنده آلمانی یوهان ولفگانگ گوته است.

فاوست گوته اخلاقیات مسیحی نسخه اولیه ی فاوست را پیچیده می‌کند.

داستان نمایشی گوته ترکیبی‌ست از نمایشنامه و شعر و لحن حماسی دارد. ارجاعاتی به فلسفه، ادبیات و شعر مسیحی قرون وسطایی، رومی شرقی و یونانی در این اثر جمع شده‌اند.

ترکیب و پالایش فاوست گوته۶۰ سال از عمر گوته را، هرچند نه ممتدد و مداوم، به خود مشغول داشت.

نسخه نهایی فاوست بعد از مرگ گوته منتشر شد و یکی از آثار بزرگ ادبیات آلمانی شناخته می‌شود.


داستان دربارهٔ سرنوشت فاوست در مسیر جستجو به دنبال ذات زندگی‌ست. مستأصل از دانش‌آموزی و محدودیت‌های دانش، قدرت و لذت از زندگی، او توجه مفیستوفل را به نیابت شیطان به خود جلب می‌کند. مفیستوفل قبول می‌کند به فاوست خدمت کند تا فاوست به اوج شادمانی انسانی برسد، چنان‌که با گریه فریاد بزند "بمان، تو بسیار زیبایی!" در اینجا مفیستوفل روحش را قبض خواهد کرد. فاوست از معامله راضی است، زیرا او می‌اندیشد که هرگز به اوج شادی نخواهد رسید.

در قسمت اول داستان، مفیستوفل فاوست را به تجربه‌ای راهنمائی می‌کند که در یک رابطه شهوانی با گرتشن، یک دختر جوان معصوم، به اوج می‌رسد. گرتشن و خانواده‌اش با فریب مفیستوفل و خواست فاوست نابود می‌شوند. قسمت اول داستان در یک تراژدی برای فاوست پایان می‌پذیرد، گرتشن رستگار شده ولی فاوست باقی می‌ماند تا از شرم اندوهگین بماند.

قسمت دوم داستان با بخشش فاوست توسط روح زمین (و بقیه مردمان) آغاز می‌شود و به شکل شعری تمثیلی ادامه می‌یابد. فاوست و شیطانش از میان جهان سیاست و جهان خدایگان کلاسیک می‌گذرند و آنهارا دست‌کاری می‌کنند، با هلن بانوی تروا و سمبل زیبایی) دیدار می‌کنند. در پایان، با موفقیت در رام کردن همه نیروهای جنگ و طبیعت، فاوست لحظه یگانه شادمانی را تجربه می‌کند.
مفیستوفل سعی می‌کند روح فاوست را در مرگ بعد از لحظه شادمانی به دست بیاورد، اما از دخالت فرشته‌ها که به خاطر رحمت خدا آمده‌اند مستأصل و خشمگین می‌شود. اگر چه این بخشش واقعاً رحمانی‌ست و اشتباهات مکرر فاوست که با همدستی مفیستوفل مرتکب شده را نمی‌بخشد، فرشتگان می‌گویند که این بخشش تنها به دلیل تلاش پایان‌ناپذیر فاوست و میانجی‌گری و شفاعت گرتشن است.




https://t.me/RAMANIZHYAR

🌕 روزنامه ی ژیار 🌕:
🌕🌕آیا تاریخ روز ششم اردیبهشت می توان تاریخ مناسبی برای نام گذاری روز سنندج محسوب داشت؟


✍ شهرام شیخ اسمعیلی

در رسانەهای حکومتی برای ۶ اردیبهشت بە عنوان روز سنە بە راه افتادە است و ادعا می‌کنند سنە با دستور شاە صفی الدین صفوی بنا شده است

در حالیکه بزرگان سنه و جوانان هوشیار کوردستان تاریخ حقیقی پدران خود را مو به مو میدانند و لازم نیست گفتمان غالب تاریخ ما را برای ما روایت کند

در قبل از روز ششم اردیبهشت هزار و چهل وشش هجری قمری هم سنندج وجود داشته است اما پایتخت نبوده است

البته از زمان مادها سرزمین اردلان یا کردستان کنونی به عنوان پارسوا شناخته می شده است
اما موقعیت جغرافیائی کردستان با دژهای استوار همواره محافظت می شده است
اما سلیمان خان اردلان با تخریب دژهای مستحکم کردستان از جمله دژ حسن آباد و پالنگان و دیگر دژهای مستحکم کردستان و نساختن دژی در سنندج باعث تضعیف اردلانی ها و در نتیجه کوردها شد


اساسا ۶ اردیبهشت روز بە قدرت رسیدن سلیمان خان اردلان و ورود او بە سنە برای بنا نهادن حکومت داریش در سنندج و اتحاد با لشکر صفوی بودە است می باشد، قبل آن شاه صفی الدین دستور دیگری صادر کرده است که تاریخ نویسان ایرانی آنرا تحریف و بعنوان دستور ساخت شهر سنه نوشته اند!

اما حقیقت چیست و دستور شاە صفی الدین چه بود؟
در زمان شاه عباس صفویان به کردستان اردلان حمله می کنند اما هربار شکست می خورند به دلیل دژهای مستحکم کوردستان
صفویان از در دوستی در می آیند و شاه عباس ناچار می شود ،قدرت هەڵۆ خان را بپذیرد
خان احمد خان اردلان پسر هەڵۆخان اردلان و بعنوان داماد شاه عباس صفوی به دربار صفوی می رود و بعد از هەلوخان جانشین پدرش می شود و حاکم حکومت اردلان می شود البتە قبل از آن در زمان سفر شاه عباس به نجف و کربلا خان احمد خان همانند یک مهمان با شاه عباس برخورد می‌کند و نه بعنوان کسی که شاه است، این امر شا صفی الدین پسر شاه عباس را بسیار عصبانی می‌کند. شاه عباس در راه بازگشت از زیارت فوت می کند و پسرش شاه صفی‌الدین به قدرت میرسد. در این میان که پسر و زن خان احمد خان یعنی زوراب و کلاو زیر، زرین کلاه ( خواهر شاه عباس و عمە شاە صفی الدین) که بعنوان گروگان در اصفهان در دربار صفوی بودند.شاه صفی الدین زوراب را کور و چشمانش را بیرون می‌آورد! این امر سبب عصبانیت خان احمد خان میشود و هفت سال کردستان را از صفویان منتزع می نماید

همانطور که اشاره کردیم خان احمد خان پسر هەڵۆخان بود، سلیمان خان اردلان نوە تیمور خان اردلان بود، پس از مرگ تیمور خان قدرت خاندان اردلان بە برادرش هەڵۆخان میرسد کە این امر باب میل پسران تیمورخان نیست، بخصوص که بعد از مرگ هەلو خان پسرش خان احمد خان بە قدرت می‌رسد، سلیمان خان اردلان نوە تیمورخان در صدد بازپس گیری حکومت اردلان بر‌می‌آید که معتقد است حق اوست که زمانی که شاه صفی‌ به قدرت می رسد به قیمت نابودی استقلال کردستان اردلان، ونابودی نوادگان هەڵۆ خان بە حکمرانی اردلان می رسد

در این میان چند سالی از کور شدن پسر خان احمد خان گذشته و او در روستایی در نزدیکی سنه به نوعی کنج عزلت را برمی گزیند و در فراق پسر و همسرش شعرها می‌سراید، سلیمان خان از این فقدان خان احمد خان سوء استفاده کرده و با کمک شاه صفی الدین بر علیه پسر عموی پدرش خان احمد خان نقشه می‌کشد.

حکومت اردلان چهار قلعه استراتژیک و مهم :
قلعە حەسەناوا(حسن آباد)
قلعە مریوان
قلعە پالنگان
و قلعە زلم در شارەزور
را دارا بوده‌اند که شاه صفی‌الدین صفوی ، نقشه تخریب آنها را با همکاری سلیمان خان اردلان اجرا می کندو سپس در روز ۶ اردیبهشت به سلیمان خان پیشنهاد حکومت اردلان در سنندج( کە خیلی قبلتر از پدر و پدرجد شاه صفی‌الدین شهر بوده) را برای سلیمان خان اردلان صادر می کند.

در این میان زوراب پسرِ کورِ خان احمد خان به همراه مادرش یعنی کلاو زیر خانم (زرین کلاە خانم خواهر شاه عباس) از زندان دربار صفوی آزاد و به نزد خان احمد خان باز میگردند. خان احمد خان که در طی این چند سال عزلت نشینی متوجه قدرت گرفتن و دست به یکی کردن پسر پسر عمویش با شاه صفی الدین نشده بود تصمیم میگیرد از جنگ برادر کشی امتناع کردە و خود و لشکر و یاران و خانوادەاش بە موصل مرکز دارالملک یا کرسی دارالملک کوچ کنند و در آنجا قلعه برای حکومت خود بنا می‌کنند.

در این میان کلاوزێر خانم خواهر شاه عباس صفوی که همسر خان احمد خان اردلان بوده، یک شیرزن واقعی و وفادار بە همسرش بودە و کمک‌های بسیار بزرگی به همسرش خان احمد خان و ملت کورد کرده است.

این تاریخ بسیار وسیع است که در کتاب‌‌های مربوط به تاریخ خاندان اردلان، به آن پرداخته شده است.





هدف از روایت تاریخی مذکور در اینجا صرفا باطل کردن روایت تاریخی است که دیگران برایمان نوشته اند می‌باشد که ۶ اردیبهشت را بعنوان روز تاسیس سنه به دست شا صفی‌الدین صفوی نام نهاده است که در واقع اینگونه نیست و این روز نباید نزد ملت کورد بعنوان روز سنندج مورد قبول واقع شودچون در روز ششم درست است که سنندج پایتخت اردلانی شد ،اما
اردلانی ها از یک حکومت مستقل از زمان بابا اردلان به بعد تا زمان سلیمان خان اردلان به حکومتی نیمه مستقل در زمان بعد از سلیمان اردلان تبدیل شدند که صفویان آنها را منصوب می کردند تبدیل شدند.

البته قدمت شهر سنندج به توس نوذر پیشدادی بر می گردد

و قدیمی ترین طایفه سنندج رزینه کفش نسبت خود را به توس نوذر می رسانند
و تپه توس نوذر در شهر سنندج گویای این مدعاست



https://t.me/mejooizhyar

🌕🌕 امید در اوج ناامیدی

✍ شهرام شیخ اسمعیلی

در ناامیدی بسی امید است
پایان شب سیه سپید است

سال جدید(١٤٠٣) را در حالی آغاز نمودیم که اوضاع و احوال جامعه ی کنونی ایران تعریفی ندارد ،از فقر مادی گرفته تا نا امیدی روحی
وضعیت ماههای پایانی سال گذشته را رقم زد .
اما علیرغم این وضعیت اسفبار،مردم امیدوارند

همواره با خود می اندیشدم چرا چنین است؟
مردم شادمانه به استقبال سال نو می روند.
گوئی مردم حس می کنند ،با تحویل سال همانگونه که قرار است تدریجی در طول سال تحولی در طبیعت اتفاق افتد،امکان دارد تحولی در زندگی اجتماعی انسان ها هم اتفاق بیفتد

مردم را امیدوار می بینم
گویا قرار است دعای مردم در هنگام تحویل سال واقعا امسال مستجاب شود
یعنی حول حالنا الی احسن الحال اتفاق بیفتد

گویا خداوند انسانها را فطرتا طوری خلق نموده است در راستای اهداف خلقتشان حرکت می کنند

چون وعده قرآنی

ان مع العسری یسری
که معنایش
در دل هر سختی آسانی وجود دارد

قرار است امسال تعبیر شود
عسری سال گذشته به یسری امسال ختم شود.

بنده که قلبا ایمان دارم به تحولی بزرگ در سال جدید

به امید تعبیر روایت فوق در سال جدید




https://t.me/shahram_sheikhesmaeili

🌕🌕هوریانی ها یا هوری ها یا هوریت ها ( Hurrians)


✍ گروه نویسندگان(مهراب خلیلی،دیاکو فاتحی،محمد رادین شاهمرادی،فرزام اصلانی، آراز رستمی

مردم باستانی شمال میان رودان
از کوه های زاگرس تا سوریه بودند که در هزاره سوم پیش از میلاد دز این منطقه ظهور یافتند .


اطلاعات بسیار کمی از هوریانی نسبت به سایر تمدن های خاور نزدیک در دست می باشد لیکن این تمدن از مهم ترین و تاثیر گذارترین تمدن های کهن
خاور نزدیک می باشد

در سده پانزدهم پیش از میلاد از طریق حکومت میتانی
در شمال میانرودان به قدرت سیاسی دست یافتند بخشی از خاک ماد در ربع سوم هزاره سوم پیش از میلاد جزو منطقه ای است که منابع کتبی بر ان پرتو افکند سخن گفته اند

از آثاری که به زبان سومری و اکدی در دست است چنین مستفاد می گردد که در کوهپایه های غربی زاگرس و انجایی که بعد ها مادغربی را تشکیل می داد قبایل هوریان و لولو بیان و کوتیان و قبایل دیگری که با عیلامیان قرابت داشتند زندگی می کردند.

تمدن هوری ها در هزاره سوم در اناتولی شرثی نیز نیز در سایه پادشاهی میتانی وجود داشت و انها بزرگ ترین و با نفوذ ترین ملت پادشاهی میتانی محسوب می شدند.

هوری ها عملا در هزاره دوم ق.م. در همه ی قسمت های میانرودان باستانی ساکن گشتند و نقش اساسی در تاریخ هیتیان بازی کردند و این سرزمین هوریها با بسط سرزمین شان هوریان در اواخر قرن پ. م. رقیبی شدند برای بابل و مصر .
زبان هوری که اینکه از میان رفت از نه از بن هند و اروپایی بود و نه زبان سامی
بلکه زبانی خاص بوده لیکن ممکن است که با زبان های گرجی و قفقازی
خویشاوند باشد این موضوع بیشتر از الواح میخی به دست امد
از هاتوشا
Hattusha پایتخت هیتیان که تمدن اش بیشتر از هوریان تاثیر پذیرفته بود دانسته
و تشخیص داده شده است هوریان فاقد یک امپراتوری بود
اما بیشتر جمعیت پادشاهی نیرومند میتانی (1400_1550پ.م.)
را هوریان را تشکیل می دادند .
قبایلی که به زبان هوریانی سخن می گفتند در هزاره های دوم پ. م. در
میانرودان شمالی و تا حدی در سوریه در سراسر فلات ارمنستان پراکنده بودند
اینان تا اواسط هزاره یکم پ.م. در کنار قبایلی که منشا دیگر داشتند باقی ماندند
زبان هوریان با اورارتوییان خویشاوندی نزدیک داشت .

سنگ نبشته ای به خط اکدی
و با زبان هوریانی از شخصی به نام تیشاری پادشاه اور کیش و ناوار از دربع
سوم هزاره سوم پیش از میلاد در دست است محل اورکیش مشخص نیست
و مورد بحث می باشد . ولی ناوار مسلما مکانی است که بعدها نامار یا نامرو خوانده شد .

در مشرق دجله و خاک اشور در هزاره سوم پ.م. وجود هوریان ثبت شده است

در هزاره دوم پ.م. هوریان در ناحیه
کرکوک می زیسته اند .

گرچه بعضی ها نواحی آذربایجان و زنجان
تا هزاره یکم پ.م. ویژگی های هوریان را واجد بودند.

برخی از هوریان از زمان قدیم در ناحیه ی دریاچه ی ارومیه (غربی) می زیسته اند


و بخشی نیز شاید پس از استعمار انجا توسط اورارتو در پایان قرن
نهم و اغاز قرن هشتم پیش از میلاد به ان نواحی کوچانده شدند.

عده ای از هوریانی که حکومتی در هزاره ی دوم پیش از میلاد به وجود آوردند ی کشور بزرگی به نام امید به (میانی) در کردستان شمالی بوده اند و آثار مکتوب فراوانی به جای مانده است که در

کرکوک کشف شده اند. این آثار و مدارک در هجوم های اقوام همسایه از بین رفته اندو. و فقط تعداد محدودی مجسمه و کتیبه از کی حکمرانان و پادشاهان آنان

به جای مانده است.

مل یک زن اخیرا طی یک قرن و نیم اخیر ضمن کشف آثار باستانی مربوط به آشوری و پارس ها و یونانی ها و رومی ها در خاک کردستان باستان شناسان به کشف آثاری از اقوام کوئی لولوبی ،هوری ، کاسی و ... نائل آمده اند که به خوبی بیانگر

چگونگی سیر تکاملی شیوه ی زندگی ساکنان کردستان در عهد باستان است.

این آثار شامل مجسمه برنزی پادشاهان، ظروف منقوش سفالی ، زینت آلات مفرغی و صدها آثار باستانی دیگر است که در ویرانه ها و روستاهای قدیمی بدست آمده اند.

در هزاره ی دوم از کاسی ها هوری ها و یا سو بار توئی ها و دولت های آن ما بیشتر صحبت کرده اند. اغلب دانشمندانی که در زمینه ی ساکنان عهد باستان کردستان تحقیق انجام داده اند از طریق مطالعه و مقاسیه زبان های این اقوام، نام های اشخاص و اماکن جغرافیایی و آثار باستانی کشف شده به این نتیجه رسیده اند که اقوام یاد شده بومی منطقه بوده اند و دانشمندان برای این اقوام منشأ مشترکی قائل هستند و اغلب هوری ها یا سو بار توئی ها را مشأ این اقوام می دانند
اسناد مربوط به سومری ها، اکدی و هوریانی که بوسیله ی دیا کونف ترجمه و انتشار یافته است نشان می دهد که کردستان مرکزی شامل بخش علیای دیاله تا جنوب دریاچه ارومیه - محل سکونت لولو بیان - بخش شمالی کردستان ایران و آذربایجان محل سکونت کوتیان - بخش غربی کردستان در ترکیه و عراق کنونی ، محل سکونت هوریان
و کردستان جنوبی محل سکونت کاسیان بوده است.
منابع عهد باستان کردستان

۱:کتیبه ها و اسناد و مدارک مکتوب در هزاره ی سوم قبل از میلاده که شامل کتیبه ها و
اسناد و مدارک کتبی که از پادشاهان اقوام باستانی کردستان (کوتی ها - لولوبی ها
کاسی ما و هوری ها به جای مانده اند.

۲:منابع مکتوب به جای مانده از پادشاهان اقوام باستانی کردستان این منابع اهمیت زیادی دارد که کتیبه های پادشاهان کوتی ، کاسی، لولوبی، هوری و میتانی و
اورارتویی از این بخش منابع به شمار می رود.

۳:منابع مکتوب در هزاره ی دوم پیش از میلاد .
علاوه بر کتیبه ها و یا اسناد و مدارک تاریخی فراوان ، آثار مکتوب هوریانی که در نیمه ی اول قرن بیستم کشف گردیده اند، سطح آگاهی عمومی را نسبت به تاریخ
کردستان در هزاره ی دوم پیش از میلاد بالا برده است.

🌕🌕 تقسیمات کشوری در دوران امپراتوری مادها

✍ شهرام شیخ اسمعیلی


🌕وضع سرزمین اتحادیه قبایل ماد در آغاز سال ۷۰۰ پ.م. بدینگونه بود که بخش اعظم ماد مرکزی یا قسمت علیای درهٔ قزل اوزن و ناحیهٔ همدان تا قزوین و به طریق اولیٰ نواحی غرب آنجا را، آشوریان جزو پادشاهی خویش ساخته و به چند ایالت زیر تقسیم کردند:

👈زاموا( شمال استان سلیمانیه ی کنونی در کردستان جنوبی)

👈پارسوا(کردستان اردلان یعنی کردستان شرقی در محدوده مثلثی بین سرپل ذهاب،سنندج و سلیمانیه کنونی) ناحیهٔ علیای رود دیاله که پایتخت آن دژ نیکوربود.

👈کیشه سو: که مرکز آن دژی بود به نام کیشه سو

👈مادای: بخش علیای رود قزل‌اوزن به معنی بسیار محدود. محتملا پایین‌تر از کیشه‌سو در مسیر رود قزل‌اوزن. حدس زده می‌شود بخشی از آن اراضی که جزو قلمرو دیاکو بوده به‌طور رسمی ماد نامیده می‌شده‌است.


👈ساپاردا: که پیشتر بخشی از خارخار بود،لوحی از گردنه ساپاردا سخن می‌گوید، از اینجا چنین مستفاد می‌گردد که ساپاردا در محلی کوهستانی قرار داشته‌است.

👈خارخار(کامیاران کنونی )که مرکز آن دژی بود به همین خارخارو رسماً کار شاروکین نیز نامیده می‌شده.

👈 بیت کاری(ناحیهٔ همدان کنونی)

👈آراپخا: که مرکز آن شهر آراپخا یاکرکوک کنونی بود و ظاهراً بخشی از ناحیهٔ پیشین نامار و حتی ناحیهٔ شرقی درهٔ دیاله را شامل می‌گشت.


👈بیت همبان( در مغرب کرمانشاه کنونی)

با اینحال، به استثنای نواحی زاموآ و پارسوآ و آراپخا که آشوریان در آنجا کاملاً استوار شده بودند و در آغاز قرن هشتم پ.م. عدّهٔ کثیری بیگانه در آن می‌زیستند قدرت آشوریان در نواحی دیگر ماد نسبتاً ضعیف بود

👈 الیپی(کرمانشاه کنونی) قرار داشت که پادشاهی کوچک و نیمه مستقل و دورتر بسوی جنوب در کشور ایلام قرار داشت.

👈ماننا(سقز کنونی) از لحاظ پیشرفت و تکامل در میان همه قبایل ایرانی مقام اول را حائز بود.



https://t.me/mejooizhyar

🌕🌕محدودۀ حکومت امرای اردلان

✍ شهرام شیخ اسمعیلی

🌕 محدوده ایالت اردلان شامل سنندج، دينور، شهرزور، کرمانشاه و بخش اصلی اعظمی از همدان می شد که با توجه به قدرت سياسی حاکمان اين خاندان پيوسته تغييرمی کرد.

🌕 مؤلف کتاب « تحفه ناصری» درباره نسب خاندان اردلان می گوید: "ابتدای حکومت واليان بنی اردلان را 564 ذکر کرده اند که قبل ازآن در نواحی موصل و دياربکر به سر برده و رياست داشته اند. تا اينکه خسرونام اردلان با جمعی از طايفه و اقربا خود هجرت کرده به ناحيه شهرزور آمده و حکومت مستقل يافته اند.

🌕 درحسب و نسب خاندان اردلان اختلاف است:

👈 بعضی آنها را اولاد اردشيربابکان می دانند

👈 برخی اورا از نوادگان خسروآسيابان ،که یزدگرد سوم آخرین پادشاه ساسانی را کشت می دانند.

🌕 یکی از اجداد اردلانی به دستياری ابومسلم درزمان سفاح خلیفه عباسی بر کردستانات مستولی شده است.

👈حقیقت حال و حسب و نسب آنها به درستی مشخص نیست.

🌕 شرف خان بتلیسی مؤلف کتاب شرفنامه نيز درمورد تشکيل حکومت خاندان اردلان و نيای آنها چنين می گويد: " بابا اردلان نيای حاکمان اردلان از اولاد ولاة دياربکر از نبائر احمدبن مروان مؤسس سلسله حکام دياربکر بود"

شرف خان همچنین در مورد حکام دیاربکر چنین می نویسد: « اولین کسی که ازطايفه اکراد در دياربکر و جزيره دعوی سلطنت نمود، و به مسند حکومت متمکن گشته احمدبن مروان است. در زمان قادرعباسی کارو بار او عروج تمام يافته، چنانچه قادر او را ملقب به نصرالدوله گردانيد.
مدت 80 سال زندگانی کرده ازآنجمله 52 سال به سلطنت بلاد دیاربکر جزيره درکمال تنعم و کامکاری قيام نموده. ایلچی به سلطان طغرل بيگ ارسال نموده، اظهارصفای نيت و خلوص طويت کرد»
.
🌕 آنچه در تاريخ اکراد ثبت و شرح گزارش آنها ضبط شده است اين است که قباد اردل (بابا اردلان) به هر صورت سروری و برتری يافته و در سال 564 به ناحيه شهرزور آمده و قلعه زَلم را در کمال استحکام برای سکونت و دارالحکومه خود بنيان کرده و بر اطراف و اکناف شهرزور در غالبی از کردستانات غالب آمده، بعداز مدتی همه پالنگان را که مسکن و مأوای امرا و طوايف کلهربود متصرف شده است و از قلعه زَلم که آب وهوای نامساعدی داشته به پلنگان نقل مکان کرده اند و مدت 42 سال درآنجا حکومت کرده است و در نهايت پسرش کلول جانشين او شده است.



https://t.me/mejooizhyar

🌕🌕عمارت خسروآباد

✍ شهرام شیخ اسمعیلی

🌕عمارت خسروآباد در بلوار خسروآباد شهر سنندج قرار دارد.

🌕 عمارت در نوع خود بی‌نظیر و مرکز حکومت اردلانی ها از امان الله خان والی به ویژه خسروخان اردلان بوده‌است.

🌕مجموعه عمارت و باغ خسروآباد افزون بر دو بخش اصلی، یعنی قصر سلطنتی با ورودی ستون دار، باغ خسروآباد نیز از اهمیت خاصی برخوردار بوده‌است.

🌕 باغ خسرو آبادکه بوسیله ۴ خیابان روبرو و اطراف عمارت خسروآباد عملاً به ۴ باغ خسروآباد تبدیل شده بود و اطراف آن بوسیله ۴ خندق در طرفین باغ و کاخ خسروآباد با انواع درختان مختلف احاطه شده جلوه خاصی را به این مجموعه داده‌است.

🌕 عمارت خسروآباد کتیبه‌ای دارد که در آن نام فتحعلی شاه قاجار و والی کردستان امان الله خان والی و تاریخ ۱۲۲۳ ه‍.ق بر روی آن حک شده‌است.

🌕 عمارت خسروآباد شاخص‌ترین بنای سنندج است که به عنوان مقر حکومت والیان اردلان بود.


https://t.me/mejooizhyar

🌕🌕 دلیل خودکشی دختران دبیرستانی

✍ شهرام شیخ اسمعیلی


👈اگر بخواهیم دلایل خودکشی در دختران و افزایش آن در میان دختران دبیرستانی را واکاوی کنیم باید:

🌕 علت العلل اصلی آن را عدم درک درست هم اولیای دانش آموزان و مربیان دانش آموزان دختر دانست.

🌕 خانواده ها بجای اینکه به آزادی دختران احترام بگذارند و مانند پسران آزادی عمل بدهند ،برعکس برای دختران بیشتر محدودیت ایجاد می کنند ،دلیل آن هم پایبندی به رسم و رسوم گذشته و ترس از بدنام شدن خانواده ها است و به همین خاطر آزادی دختران ممانعت بعمل می آورند

👈 دوران مدرن شده و دختران به حق و حقوق خود آشنا هستند و در مقابل محدویت های والدین و مدرسه مقاومت نشان می دهند در نتیجه:

🌕دختران دبیرستانی یا در مقابل محدودیت وسرکوب مدرسه و خانواده تسلیم می شوند و سرخورده،گوشه گیر وافسرده می شوند و در مواردی هم اقدام به خودکشی می کنند و یا در مقابل محدودیت و سرکوب می ایستند و سرکشی می کنند و اغلب بدور از نظارت مدرسه و والدین گرفتار بلایایی می شوند و بعد از تجارب ناخوشایند و به قول معروف اشتباهات جبران ناپذیر چون کسانی را ندارند به آنها پناه ببرند و آسیبی که بهشان وارد شده التیام ببخشد از سر استیصال دست به خودکشی می زنند.


👈در دو حالت فوق چه پذیرش محدودیت و چه عدم پذیرش محدودیت والدین و مدر سه از سوی دختران دبیرستانی نتیجه یکی است ، خودکشی آنها است و دلایل آن:

🌕 دلیل اصلی خودکشی عدم درک دختران است.

👈مانع اصلی :

🌕 رسم و رسومات غلط اجتماعی بازمانده از گذشته است.


🌕جامعه مدرن شده اما همچنان نگرش نسبت به دختران همچنان بر پاشنه رسم و رسومات گذشته می چرخد.


👈 راه کار های مقابله با این آسیب اجتماعی :

🌕داشتن نگرش دموکراتیک نسبت به دختران است بدین معنی که باید در قوانینی که در خانواده و یا مدرسه بکار گرفته می شود ،به گونه ای یکسان و بدور از تبعیض با دختران و پسران در خانواده و مدرسه برخورد شود.

🌕 از بکارگیری رسم و رسومات تاریخ گذشته در مورد دختران باید پرهیز نمود.


🌕 خانواده ها اوقات بیشتری برای دختران بگذارند و نیازهای عاطفی آنان به طور منطقی پاسخ دهند.

🌕 مدارس باید مشاورانی توانا بکار بگیرند تا بتواند از آسیب هایی که دختران را تهدید می کند ،آنان را محافظت کنند.

🌕 از آنجائیکه انسان موجود اجتماعی است،از اینکه که مانع دختران شویم که دختران با گروه همالان خود اوقات فراغت داشته باشند سعی کنند ،همالان دختران را به خوبی بشناسند.

🌕با همسالان دختران ارتباطات خانوادگی برقرار نمایند تا بدین گونه هم دختران را از آسیب هایی که تهدیدشان می کنند دور کنند و هم نیاز به روابط اجتماعی دختران را تامین کرده باشند.


https://t.me/RAMANIZHYAR

🌕🌕سنگ‌ نبشته تنگی ور یا کتیبه ی اورامان


✍ شهرام شیخ اسمعیلی

👈نقش برجسته‌ای یاد آور حمله سارگن دوم پادشاه آشور به سرزمین کردستان است که به همراه یک کتیبه به خط میخی در روستای تنگی ور ، در شهرستان کامیان کردستان بر فرازکوه زینانه حجاری شده است.

👈کتیبه باستانی تنگی ور این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۵۱۱۷ به ثبت رسیده است.

👈سنگ‌نبشته اورامان بر روی صخره‌ای در دهانه تنگه پایین تر از روستای تنگی ور و بر دیواره کوه زینانه ایجاد شده است. این کوه در حدود 500متری روستای تنگی ور و در در ۴۵ کیلومتری شمال غربی کامیاران قرار دارد.

👈نقش برجسته در یک تاق نما به ارتفاع ۱۲۰ و پهنای ۱۷۰ و عمق ۳۵ سانتی‌متر در سال ۷۰۶ پیش از میلاد حجاری شده است. درون تاق نما نقش برجسته‌ای از یک انسان به چشم می‌خورد که ۱۵۰ سانتی‌متر طول و ۳۵ سانتی‌متر عرض دارد.

👈کتیبه تنگی ور که آن را متعلق پادشاه آشور سارگن دوم دانسته‌اند، نقش انسانی را به صورت نیم رخ در لباس شاهی نشان می‌دهد که کلاهی استوانه‌ای بر سر و شلاقی در دست دارد. پای راست این نقش در جلو و پای چپش در عقب قرار گرفته و دست راستش به طرف بالا بلند شده است. دست چپ نیز بر روی شکم قرار داده شده است.

👈 کتیبه نمادی از یک آشوری است که در کردستان با زور حکم می راند.


https://t.me/mejooizhyar